De dorpen Zoetermeer en Zegwaart beschikten tot in de 18e eeuw over afzonderlijke notarissen, in beide dorpen één. Vaak trad de plaatselijke secretaris als zodanig op. Een notaris moest wel officieel door het Hof van Holland1 worden toegelaten om zijn ambt te kunnen uitoefenen. Zijn zogenaamde akte van admissie verkreeg hij veelal op voordracht van de plaatselijke ambachtsheer. Na de Franse tijd werden notarissen bij Koninklijk Besluit benoemd. Vanaf 1812 was er alleen in Zoetermeer een notaris gevestigd. De Zegwaarders waren aangewezen op hem of op notarissen in omliggende dorpen. Pas in 1985 werd Zoetermeer een tweede notarisstandplaats rijker en in 1988 een derde.
Van de volgende notarissen is bekend dat zij hier resideerden2:
Zegwaart
1651-1664 Cornelis van Rijn (admissie 1641)
1659,1662 Willem van Swieten (secretaris 1640-1666)
1661-1677 Gerrit Wijten (schout 1673-1678)
1661-1677 Pieter van Swieten
1672-1685 Johan Spoors
1677-1689 Simon Berckel (Geadmitteerd te Zegwaart 26 oktober 1677.
Van 1689-1723 resideerde hij te Zoetermeer. Tussen 1677-1682 vermeldt hij in zijn akten enkele malen Gouda als standplaats. Omdat de partijen te Zegwaart wonen en de akten daar ook zijn verleden, zijn die akten bij deze serie gehouden
1687-1710 Cornelis van Sonnevelt (admissie 1685, secretaris 1695-1715)
1719,1727 Paulus Dier
1741-1774 Frederik Kindt
1775-1783 mr Toussijn Woordhouder (Geadmitteerd te Zevender 5 november 1773.
Als zijn residentie wordt vermeld: Zegwaart en Zevender)
1811-1812 Johannes Jacobus Th. van Rijn (Geadmitteerd te Den Haag 2 mei 1810.
Van 1813-1832 resideerde hij te Leidschendam/Stompwijk)
Zoetermeer
.... Jan Ghijsbrechts [van Duyvenvoorde] (admissie 1583, secretaris van Zegwaart 1571, schout aldaar 1579-1582)
1668 Barent van Kevelham
.... Wilhelmus de Monchy (admissie 1678, secretaris van Zoetermeer 1683-1696, wnd. schout van Zegwaart 1696-1700)
1689-1723 Simon Berckel (Geadmitteerd te Zegwaart 26 oktober 1677.
Van 1677-1689 resideerde hij te Zegwaart
1688-1697 Jacobus Spoors (Geadmitteerd te Zoetermeer 9 mei 1687. Hij trad tevens te Hazerswoude op, onder andere in 1717 en 1730)
1723-1734 Adriaan Hoogop (Geadmitteerd te Zoetermeer 24 juni 1722)
1735-1741 Adriaan Hoogop jr. (Geadmitteerd te Zoetermeer 25 januari 1735)
1742-1764 Adriaan Rottermont (Geadmitteerd te Den Haag 27 mei 1737)
1774-1779 Frederik Kindt (Geadmitteerd te Zegwaart 27 juli 1741.
Van 1741-1774 resideerde hij te Zegwaart)
1780-1785 Hendrik de la Faille (Geadmitteerd 26 april 1780)
1786-1798 Jacobus Georgius van Poolsum (Geadmitteerd 2 mei 1786)
1800-1826 Johannes van Trigt (Geadmitteerd 23 juni 1800)
1827-1866 Isaac Molenaar (Benoemd bij K.B. van 18-2-1827)
1866-1884 Jan Adriaan van den Broek (Benoemd bij K.B. van 3-8-1866)
1884-1923 Hendrik van Hamersvelt (Benoemd bij K.B. van 1-7-1884)
1923-1934 Jan Willem van Hamersvelt (Jan. – aug. 1923 kandidaat notaris, vanaf aug. 1923 notaris)
1935-1956 M.Th.H.M. Goossens
1957-1976 G.G.A.M. Wilde
1976- W.A.M. Jacobse
1985- J. Hulsebosch (2e kantoor, fuseerde in oktober 1993 met Jacobse)
1988- P.J.M. van Riet (3e kantoor)
Notarissen maken op verzoek van partijen akten op, die in het bijzijn van de notaris worden getekend. Dit zijn de zogenaamde minuutakten. Belanghebbenden kunnen een afschrift krijgen; de minuutakten worden bewaard door de notaris of zijn opvolger en als ze wat ouder zijn door de notarisbewaarder bij de rechtbank. Als de minuutakten (tegenwoordig) 75 jaar oud zijn, komen ze in aanmerking voor overbrenging naar een openbare archiefbewaarplaats. Reeds op 10-12-1669 bepaalden de Staten van Holland dat de protocollen van overleden notarissen bij de secretarie ter plaatse moesten worden ingeleverd. De wet op het notarisschap van 16-3-1803 schiep de mogelijkheid tot bewaring van de akten bij een opvolger. Bij de wet op het notarisambt van 9-7-1842 werd bepaald dat akten ouder dan 30 jaar moesten worden overgebracht naar de arrondissementsrechtbank en vandaar verhuisden ze ingevolge Koninklijke Besluiten van 23-8-1907 en 28-8-1919 naar de Rijksarchieven. Vervolgens werden met enige regelmaat blokken omvattende een periode van tien jaar of een veelvoud daarvan van de rechtbanken naar de Rijksarchieven overgebracht.
Lang niet alle minuutakten zijn bewaard gebleven: voor Zoetermeer en Zegwaart beginnen de series (met hiaten) pas in 1677, terwijl hier reeds in 1583 een notaris werd geadmitteerd. De minuutakten t/m 1842 werden in 1925 bij het Rijksarchief geïnventariseerd en de aanvullingen werden vervolgens globaal beschreven. In 1993-1994 werden de archieven t/m 1915 naar het Zoetermeerse Gemeentearchief overgebracht.
De akten zijn vanaf 1774 toegankelijk via eigentijdse lijsten en repertoria. Repertoria zijn chronologische lijsten met een korte inhoudsopgave van de akten. In 1995 is een vrijwilligersprojekt van start gegaan waarbij alle akten via de computer op trefwoorden en namen toegankelijk worden gemaakt.
In 1996 zijn de archiefstukken omgenummerd en is deze inventaris opgesteld door Ronald Grootveld. Een omnummerlijst is als bijlage bij deze inventaris opgenomen.
1Admissieregisters: Archief Hof van Holland 5930-5932
2 Zie noot 1) en : serie testamenten in archief Weeskamer Zegwaart 150