Detail Archief

Sinds de jaren (19)’50 waren de middenstandsverenigingen R.K. Middenstandsvereniging en de Middenstandsvereniging ‘Aller Belang’ (19)’50 gezamenlijk actief onder de naam ‘Comité Samizo’. Dit comité voerde ‘actie in de ruimste zin ter propagering en stimulering van het kopen van het publiek bij de Zoetermeerse middenstand’. Hiervoor organiseerde het o.a. diverse winkelweek- en sinterklaasmiddenstandsacties. 

Op 3 juni 1965 werd dit comité omgevormd tot een stichting ‘Stichting Samenwerkingsorgaan van de middenstandsverenigingen te Zoetermeer’, Samizo. De stichting was een overkoepelend orgaan waarin waren vertegenwoordigd: de Rooms-katholieke Middenstandsvereniging Zoetermeer, de Christelijke Middenstandsvereniging te Zoetermeer en de Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond, afdeling Zoetermeer. Ook nu was het doel van de stichting ‘het behartigen van de algemene belangen van de kleine en middengrote zelfstandige ondernemers in ambacht, detailhandel, vervoer, verkeer en dienstverlening gevestigd in Zoetermeer’. Hierbij werden uitdrukkelijk de rechten van de drie middenstandsverenigingen en haar leden op levensbeschouwelijk en/of staatkundig gebied gerespecteerd. Dit probeerde de stichting o.a. te bereiken door contacten te onderhouden met burgerlijke autoriteiten, instellingen en personen, het organiseren van verkoopacties, tentoonstellingen e.d. en door deel te nemen aan andere instellingen. 

Het bestuur van de stichting bestond uit tenminste zes, en maximaal negen personen; uit hun midden werd een voorzitter, secretaris en penningmeester gekozen. Deze drie personen vormden het dagelijks bestuur en bij toerbeurt werden deze functies gedurende één jaar verzorgd door elk van de samenwerkende organisaties.

Bestuursvergaderingen vonden ten minste zes keer per jaar plaats, minimaal één keer in de twee maanden. Ledenvergaderingen vonden over het algemeen één keer per jaar plaats.

Het huishoudelijk reglement regelde de taakverdeling binnen het bestuur.

In 1967 werd het ‘Actiecomité Samizo’ opgericht dat tot doel had om ‘acties te voeren… ter propagering en stimulering van het kopen van het publiek bij de Zoetermeerse middenstand’. Bekende winkelacties waren de etalagewedstrijden, winkelweekacties, zwartepietzegelacties, kindertoneelvoorstellingen en de jaarlijkse intocht van Sinterklaas.

Op 1 februari 1974 verlieten enkele leden het ‘Actiecomité Samizo’. Met aanvulling van nieuwe leden ging het comité verder onder de naam ‘Evenementencommissie Middenstand Zoetermeer (EMZ)’ en verleende medewerking aan diverse activiteiten zoals de organisatie van de intocht van Sinterklaas en de lentebeurs.

Samizo heeft zich, buiten de organisatie van diverse middenstandsacties, ook nadrukkelijk laten gelden in de besluitvorming rondom plannen om de winkelfunctie van de Dorpsstraat te vernieuwen en toekomstbestendig te maken. Hiervoor zijn er diverse rapporten, enquêtes, adviezen en zelfs bezwaarschriften ingediend. Verder was Samizo betrokken bij de advisering over winkelplanning, de winkelsluitingswet, de vijfdaagse werkweek en koopavonden.

Op 3 november 1977 ging Samizo officieel op in de nieuw opgerichte Ondernemersvereniging Zoetermeer (OVZ). Deze vereniging verving de vroegere organisaties Samizo en de plaatselijke afdelingen van KNOV (Koninklijk Nederlands
Ondernemers Verbond), CNOV (Christelijk Nederlands Ondernemers Verbond), en NCOV (Nederlands Christelijk Ondernemers Verbond). Door de groei van het aantal Zoetermeerse ondernemers werd n.l. de roep om een ander gestructureerde ondernemersvereniging steeds groter. Men vond dat er door de stichtingsvorm van Samizo onvoldoende contact was met de ondernemers en nieuwkomers hadden de indruk dat Samizo een vereniging van oud-Zoetermeerders was. 

Nadat Samizo in 1977 opging in de Ondernemers Vereniging Zoetermeer (OVZ) werd de organisatie van de jaarlijkse intocht van Sinterklaas, eerder verzorgd door Evenementencommissie Middenstand Zoetermeer (EMZ), overgenomen door Comité Intocht Sint Nikolaas 'De Bisschop', en eenmalig door ‘Aktie ‘80’. Vanaf 1984 werd de jaarlijkse Sinterklaasintocht georganiseerd door de Winkeliersvereniging Dorpsstraat en werd Comité Intocht Sint Nikolaas ‘De Bisschop’ opgeheven.

In 2010 zijn de documenten door het Historisch Genootschap Oud Soetermeer (HGOS) in bewaring gegeven aan het Gemeentearchief Zoetermeer. In november 2022 zijn deze documenten door het HGOS aan het Stadsarchief geschonken.

Eerder waren er al stukken van Samizo aanwezig bij het Stadsarchief uit de periode 1971-1977. Deze waren opgenomen in archief nr. 15 Fragmentarchieven; instellingen en bedrijven; nr. 19. Deze zijn nu samengevoegd met de ontvangen stukken en opgenomen in archiefnr. 090.

De documenten zijn aangeleverd in drie archiefdozen met daarin zes mappen. Naast stukken van Comité Samizo en Stichting Samizo bleken er in de mappen ook enkele stukken aanwezig over de organisatie van Sinterklaasintochten georganiseerd door andere organisaties dan door Samizo.

De archiefstukken zijn ontdaan van nietjes, gelijke kopieën zijn verwijderd met uitzondering van enkele dubbele posters, krantjes en toegangsbewijzen.

Niet alleen bleek tijdens de inventarisatie dat er stukken aanwezig waren van de Stichting Samizo (1965-1977) maar ook van Comité Samizo, de voorloper van Stichting Samizo. De plaatsingslijst van het archief Samizo omvat zowel stukken waarin Samizo een comité-vorm had alsook waarin Samizo een stichtingsvorm had. In de omschrijving van de dossiers is dit niet altijd opgenomen omdat er soms vermenging van stukken heeft plaatsgevonden binnen het dossieronderwerp. 

In het archief van Samizo bleken ook stukken aanwezig te zijn over de organisatie van de intocht van Sint-Nicolaas in 1974 t/m 1983 door andere organisaties dan het Aktiecomité Samizo. Deze intochten werden van 1974 t/m 1976 georganiseerd door Evenementen Middenstand Zoetermeer (EMZ), in 1981 door Aktie ’80, en vanaf 1978 door Comité Intocht Sint Nikolaas’ (‘De Bisschop’). Uit de stukken is niet helemaal duidelijk gebleken of Evenementen Middenstand Zoetermeer (EMZ) opereerde onder de vlag van Samizo. Toch is besloten om deze stukken van EMZ toe te voegen aan het archief van Samizo omdat dit samenvalt met de periode waarin de stichting functioneerde.

De twee latere organisatoren van de sinterklaasintochten t.w. Comité Intocht Sint Nikolaas ‘De Bisschop’ (1978, 1982-1983), en Aktie ’80 (1981) zijn opgenomen als gedeponeerd archief, omdat vanaf medio 1977 Samizo officieel niet meer bestond.

Van de jaarlijkse ledenvergaderingen werden slechts notulen van de jaargangen 1953, 1966 t/m 1968 aangetroffen.

De aangeleverde archiefstukken in de mappen waren redelijk chronologisch geordend, soms geclusterd per onderwerp. De stukken zijn tijdens de inventarisatie gedeeltelijk herordend (op datum) zoals bij de ingekomen en uitgaande stukken. Ter verbetering van de raadpleegbaarheid en overzichtelijkheid zijn er wel enkele onderwerpsdossiers gevormd. Petra van Amerongen heeft een plaatsingslijst gemaakt waarbij de dossiers op volgorde van looptijd zijn geplaatst.

De archiefstukken zijn openbaar met uitzondering van dossier nr. 7 met ledenlijsten. Dit dossier is niet openbaar tot 2045. 

Samizo ging in 1977 op in de Ondernemers Vereniging Zoetermeer (OVZ). Dit archief is bij het Stadsarchief in beheer onder archiefnummer 053. Ondernemers Vereniging Zoetermeer (OVZ), 1974 – 1999

Zie ook voor stukken over de Algemene Middenstandsvereniging Aller Belang, 1933–1935,1948-1955, archief 015 Fragmentarchieven; instellingen en bedrijven; nr. 26